અવકાશ ફક્ત તારાઓ પર વિજય મેળવવા વિશે નથી પણ પૃથ્વી પરના લોકોના જીવનને સુધારવા વિશે પણ છેઃ પી.કે.મિશ્રા
નવી દિલ્હીઃ દેશમાં બીજો રાષ્ટ્રીય અંતરિક્ષ દિવસ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આ દિવસ ચંદ્રયાન-3 મિશનના વિક્રમ લેન્ડરને 23 ઓગસ્ટ 2023 ના રોજ અવકાશમાં સફળ પહોંચાડવા અને પ્રજ્ઞાન રોવરને ચંદ્ર પર લઈ જવાની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે. ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર પહોંચવું એ ભારત માટે એક મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ છે અને આ સાથે ભારત ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરનાર ચોથો દેશ અને દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક પહોંચનાર પ્રથમ દેશ બન્યો છે. આ વર્ષના રાષ્ટ્રીય અવકાશ દિવસ ઉજવણીની થીમ છે – આર્યભટ્ટથી ગગનયાન: પ્રાચીન જ્ઞાનથી અનંત શક્યતાઓ.
અવકાશ દિવસ ઉજવણીના ભાગ રૂપે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન – ISRO એ ગઈકાલે નવી દિલ્હીમાં બીજી રાષ્ટ્રીય અવકાશ પરિષદનું આયોજન કર્યું હતું. આ કાર્યક્રમમાં અનેક મંત્રાલયો, ખાનગી હિસ્સેદારો, શિક્ષણવિદો, સ્ટાર્ટઅપ્સ અને નિષ્ણાતોએ હાજરી આપી હતી. તેણે 10 મુખ્ય સત્રોનું આયોજન કર્યું હતું જેમાં સેંકડો નિષ્ણાતોએ ભાગ લીધો હતો, જેમણે છેલ્લા ચાર મહિનામાં મંત્રાલયો, વિભાગો, રાજ્ય સરકારો અને ISRO સાથે મળીને તાત્કાલિક અને ભવિષ્યના અમલીકરણ માટે સેંકડો ઉપયોગના કિસ્સાઓ ઓળખ્યા હતા.
કાર્યક્રમના સમાપન સત્રમાં, પ્રધાનમંત્રીના મુખ્ય સચિવ, પી.કે. મિશ્રાએ ભારતની અવકાશ યાત્રાની પ્રશંસા કરી અને ભાર મૂક્યો કે આ પરિષદમાં કૃષિ અને આરોગ્યથી લઈને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અને આબોહવા પરિવર્તનનો સામનો કરવા સુધીના સમગ્ર સરકારી અભિગમને આવરી લેવામાં આવ્યો છે. શ્રી મિશ્રાએ કહ્યું કે અવકાશ ફક્ત તારાઓ પર વિજય મેળવવા વિશે નથી પણ પૃથ્વી પરના લોકોના જીવનને સુધારવા વિશે પણ છે. શ્રી મિશ્રાએ એમ પણ કહ્યું કે સુધારાઓ અને નીતિઓએ ભારતના અવકાશ ક્ષેત્ર માટે અભૂતપૂર્વ તકો ખોલી છે. તેમણે કહ્યું કે 2014 માં બે સ્ટાર્ટઅપ્સ હતા જે હવે 350 થી વધુ થઈ ગયા છે.
ઇસરોના અધ્યક્ષ વી. નારાયણને 1963 માં થુમ્બા ખાતે પ્રથમ રોકેટ લોન્ચથી લઈને આજે અવકાશમાં ભારતના નેતૃત્વની વૈશ્વિક માન્યતા સુધીની ભારતની નોંધપાત્ર અવકાશ યાત્રા પર પ્રકાશ પાડ્યો. તેમણે કહ્યું કે અવકાશ ક્ષેત્રમાં સુધારાઓ અને ખાનગી ક્ષેત્રના ઊંડા એકીકરણ સાથે સુસંગત ક્ષમતા નિર્માણ 2047 સુધીમાં ભારતને વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવવામાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપશે.
રાષ્ટ્રીય અવકાશ દિવસના સંદર્ભમાં, અવકાશ વિભાગ યુવાનોને અવકાશ વિજ્ઞાન અને તેના ઉપયોગો સાથે જોડાવા માટે પ્રેરણા આપવા માટે સમગ્ર મહિના દરમિયાન રાષ્ટ્રવ્યાપી કાર્યક્રમોનું આયોજન કરશે. રાષ્ટ્રીય ભૌતિક સંશોધન પ્રયોગશાળા પણ આ મહિને તેના અમદાવાદ, ઉદયપુર અને માઉન્ટ આબુ કેમ્પસ દ્વારા રાષ્ટ્રીય અવકાશ દિવસની ઉજવણી કરશે.
