યુએસ ટ્રેઝરી સેક્રેટરી સ્કોટ બેસન્ટે જણાવ્યું કે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર (BTA) પર “ખૂબ સારી પ્રગતિ” થઈ છે. આ અંગે ટૂંક સમયમાં કેટલીક મહત્વપૂર્ણ જાહેરાતો થઈ શકે છે. તેમણે કહ્યું કે ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેડી વાન્સની ભારત મુલાકાત દરમિયાન, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે વેપાર કરાર અંગે અર્થપૂર્ણ વાતચીત થઈ હતી.
“મેં ઉલ્લેખ કર્યો છે તેમ, ઉપરાષ્ટ્રપતિ વાન્સ ગયા અઠવાડિયે ભારતમાં હતા. મને લાગે છે કે તેમણે અને વડા પ્રધાન મોદીએ દ્વિપક્ષીય વેપાર સોદા પર ખૂબ સારી પ્રગતિ કરી છે. હું આગામી દિવસોમાં ભારત અંગે કેટલીક જાહેરાતોની અપેક્ષા રાખી શકું છું,” બેસન્ટે એક પ્રેસ બ્રીફિંગમાં જણાવ્યું. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે અમેરિકા દક્ષિણ કોરિયા અને જાપાન સાથે વેપાર કરારો વિશે પણ વાત કરી રહ્યું છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે ઉપરાષ્ટ્રપતિ વાન્સ 21 થી 24 એપ્રિલ સુધી ભારતની સત્તાવાર મુલાકાતે હતા. જયપુરમાં આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં તેમણે કહ્યું હતું કે ભારત અને અમેરિકાએ દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર માટે સંદર્ભની શરતોને અંતિમ સ્વરૂપ આપી દીધું છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે “વડાપ્રધાન મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે ફેબ્રુઆરી 2025 માં લક્ષ્ય જાહેર કર્યું હતું કે બંને દેશો આ દાયકાના અંત સુધીમાં તેમના પરસ્પર વેપારને $500 બિલિયનથી વધુ લઈ જશે, અને અમે તે દિશામાં આગળ વધી રહ્યા છીએ.”
આ કરાર હેઠળ બંને દેશોનો ઉદ્દેશ્ય નવી નોકરીઓનું સર્જન, મજબૂત સપ્લાય ચેઇન બનાવવા અને કામદારોની સમૃદ્ધિ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. ભારત સરકારે પણ આ પ્રક્રિયાને “સકારાત્મક પ્રગતિ” ગણાવી છે. ભારતના વાણિજ્ય મંત્રાલય અને યુએસ વેપાર પ્રતિનિધિ કાર્યાલયના અધિકારીઓ 23-25 એપ્રિલ દરમિયાન વોશિંગ્ટન ડીસીમાં મળ્યા હતા. અગાઉ માર્ચ 2025 માં, નવી દિલ્હીમાં પણ દ્વિપક્ષીય ચર્ચાઓ થઈ હતી.
વાણિજ્ય મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આ બેઠકોમાં, ટેરિફ અને નોન-ટેરિફ અવરોધો જેવા ઘણા મહત્વપૂર્ણ વેપાર સંબંધિત મુદ્દાઓ પર વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. બંને પક્ષો આ વર્ષના અંત સુધીમાં વેપાર સોદાના પ્રથમ તબક્કાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાની યોજના ધરાવે છે. મંત્રાલયે એમ પણ કહ્યું કે મે મહિનાના અંતથી વ્યક્તિગત સ્તરે ક્ષેત્રીય સંવાદ પણ શરૂ કરવામાં આવશે.
આ કરારનો ઉદ્દેશ્ય ભારત-અમેરિકા આર્થિક સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવાનો છે. આ મિશનને “મિશન 500” નામ આપવામાં આવ્યું છે, જેમાં 2030 સુધીમાં દ્વિપક્ષીય વેપારને $500 બિલિયનથી વધુ વધારવાનો સંકલ્પ લેવામાં આવ્યો છે. આ માટે બંને દેશોએ વરિષ્ઠ અધિકારીઓની નિમણૂક કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. વેપાર કરારના આ પ્રથમ તબક્કામાં, બંને દેશો માલ અને સેવાઓના ક્ષેત્રોમાં બજાર ઍક્સેસ વધારવા, ટેરિફ અને નોન-ટેરિફ અવરોધો ઘટાડવા અને પુરવઠા શૃંખલાઓને મજબૂત બનાવવા માટે સાથે મળીને કામ કરશે.
