ભારતીય અર્થ વ્યવસ્થાના વિકાસની ગતિને બ્રેક, GDP 6.3 ટકા રહેવાનો અંદાજ
નવી દિલ્હીઃ ભારતીય અર્થતંત્ર માટે ખરાબ સમાચારોનો પ્રવાહ અટકી રહ્યો નથી. નેશનલ સ્ટેટેસ્ટિક્સ કાર્યાલય બાદ હવે દેશની સૌથી મોટી સરકારી બેંક સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ પણ ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાના વિકાસની ગતિને બ્રેકને લઈને આગાહી કરી છે. SBIએ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે જીડીપી વૃદ્ધિ દરનો અંદાજ ઘટાડીને 6.3 ટકા કર્યો છે, જે NSO (નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ કાર્યાલય)ના 6.4 ટકા અંદાજ કરતાં ઓછો છે. 7 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ જીડીપી વૃદ્ધિ અનુમાન ડેટા જાહેર કરતી વખતે, એનએસઓએ જણાવ્યું હતું કે વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં ભારતીય અર્થતંત્રનો વિકાસ દર 6.4 ટકા હોઈ શકે છે.
આ અહેવાલ SBIના ગ્રુપ ચીફ ઈકોનોમિક એડવાઈઝર સૌમ્ય કાંતિ ઘોષે તૈયાર કર્યો છે. SBIના રિસર્ચ રિપોર્ટ અનુસાર, ધિરાણની ગતિ, મેન્યુફેક્ચરિંગ એક્ટિવિટી ધીમી અને બેઝ ઇફેક્ટના કારણે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં જીડીપી વૃદ્ધિ દરમાં મંદી જોવા મળી છે. એસબીઆઈએ તેની નોંધમાં જણાવ્યું હતું કે, ચિંતાનો વિષય એ છે કે ઉદ્યોગના તમામ પેટા સેગમેન્ટમાં મંદી છે અને તે નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં 6.2 ટકાનો વિકાસ દર બતાવી શકે છે, જે 9.5 ટકાથી વધશે. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માં હતી.
ગત નાણાકીય વર્ષની સરખામણીએ આ નાણાકીય વર્ષમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ અને માઈનિંગ સેક્ટરનો વિકાસ દર ઘટી શકે છે. સર્વિસ સેક્ટર ગયા વર્ષે 7.6 ટકાની સરખામણીએ આ વર્ષે 7.2 ટકાનો વૃદ્ધિદર દર્શાવે છે. વેપાર, હોટલ, પરિવહન, સંદેશાવ્યવહાર અને પ્રસારણનો વિકાસ દર ઘટીને 5.8 ટકા થઈ શકે છે, જે ગયા નાણાકીય વર્ષમાં 6.4 ટકા હતો. આ સિવાય નાણાકીય, રિયલ એસ્ટેટ અને વ્યાવસાયિક સેવાઓનો વૃદ્ધિ દર 7.3 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે જે ગયા નાણાકીય વર્ષમાં 8.4 ટકા હતો. SBI રિસર્ચ અનુસાર, આ બધા અર્થતંત્રની વૃદ્ધિની ગતિને ખેંચી રહ્યા છે. જાહેર વહીવટી વિભાગમાં 9.1 ટકાના દરે વૃદ્ધિ થવાની ધારણા છે, જે ગયા નાણાકીય
SBI રિસર્ચ અનુસાર, GDP વૃદ્ધિ દરની ગતિ ધીમી પડી હોવા છતાં, નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં માથાદીઠ GDPમાં રૂ. 35,000નો વધારો થવાની ધારણા છે. સરકારી ખર્ચ અને વપરાશને લીધે, જીડીપી વૃદ્ધિ દર નજીવી દ્રષ્ટિએ 8.5 ટકા રહેવાની ધારણા છે જ્યારે વાસ્તવિક દ્રષ્ટિએ તે 4.1 ટકા રહેવાની ધારણા છે. રિપોર્ટમાં CGAને ટાંકીને જણાવવામાં આવ્યું કે નવેમ્બર 2024 સુધી બજેટ અંદાજના 56.9 ટકા ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં બજેટ અંદાજના 60.1 ટકા સુધી મહેસૂલ ખર્ચ અને 46.2 ટકા સુધી મૂડી ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે.
રિપોર્ટ અનુસાર કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોનો મૂડી ખર્ચ 4 વર્ષના સરેરાશ ખર્ચ કરતાં ઓછો હોઈ શકે છે. 17 મોટા રાજ્યોમાંથી માત્ર 5 રાજ્યોએ 4 વર્ષની સરેરાશ કરતાં વધુ સમય પસાર કર્યો છે, જેના કારણે જીડીપી વૃદ્ધિ દર પર અસર પડી છે. વ્યાપારી બેંકોનો ધિરાણ વૃદ્ધિ દર આ વર્ષે ઘટીને રૂ. 11.5 લાખ કરોડ થયો છે જે ગયા વર્ષે રૂ. 21 લાખ કરોડ હતો અને તેમાં 15.4 ટકાનો ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો. અભ્યાસ મુજબ, ધિરાણની ગતિ ધીમી થવાને કારણે જીડીપી વૃદ્ધિ દર પણ ઘટશે.
