દેશભરના શહેરોમાં સ્વચ્છ હવા તરફ કરવામાં આવેલા પ્રયાસો પરિણામો બતાવી રહ્યા છે. કેન્દ્રીય પર્યાવરણ મંત્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવે એવોર્ડ સમારોહમાં જણાવ્યું હતું કે 10 લાખથી વધુ વસ્તી ધરાવતા શહેરોમાં ઇન્દોર ફરી એકવાર પ્રથમ ક્રમે છે. ઇન્દોર પછી, જબલપુર (મધ્યપ્રદેશ) બીજા સ્થાને અને આગ્રા (ઉત્તર પ્રદેશ) અને સુરત (ગુજરાત) સંયુક્ત રીતે ત્રીજા સ્થાને રહ્યા.
મંત્રીએ કહ્યું કે આ એક મોટી સિદ્ધિ છે કારણ કે આમાંના ઘણા શહેરો ઔદ્યોગિક કેન્દ્રો છે અને અહીં પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવું સરળ નથી.
અમરાવતી અને દેવાસ જીત્યા
જો આપણે 3 થી 10 લાખની વસ્તી ધરાવતા શહેરોની વાત કરીએ, તો મહારાષ્ટ્રનું અમરાવતી પ્રથમ ક્રમે રહ્યું. ઝાંસી અને મુરાદાબાદ (બંને ઉત્તર પ્રદેશના) સંયુક્ત રીતે બીજા ક્રમે અને અલવર (રાજસ્થાન) ત્રીજા ક્રમે રહ્યું.
બીજી તરફ, નાના શહેરો (૩ લાખથી ઓછી વસ્તી) માં, મધ્યપ્રદેશનું દેવાસ ટોચ પર હતું. આ પછી, પરવાનો (હિમાચલ પ્રદેશ) અને અંગુલ (ઓડિશા) ના નામનો સમાવેશ થાય છે. ખાસ વાત એ છે કે અંગુલ કોલસાની ખાણો માટે પ્રખ્યાત છે, તેમ છતાં આ શહેરે હવાની ગુણવત્તાના ધોરણો જાળવી રાખ્યા છે.
કાર્યક્રમ દરમિયાન મંત્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવે ઇન્દોર અને ઉદયપુરનું પણ સન્માન કર્યું. બંને શહેરોને આંતરરાષ્ટ્રીય ‘વેટલેન્ડ સિટી’નો દરજ્જો મળ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે 2014 માં ભારતમાં ફક્ત 25 રામસર સ્થળો (આંતરરાષ્ટ્રીય મહત્વના ભીના મેદાનો) હતા, જ્યારે 2025 સુધીમાં આ સંખ્યા વધીને 91 થઈ જશે.
તળાવો અને ભીના મેદાનોનું મહત્વ સમજાવતા મંત્રીએ કહ્યું, “જો જંગલો આપણા ફેફસાં છે, તો તળાવો આપણી કિડની તરીકે કામ કરે છે.”
75 કરોડ છોડ વાવવાનો લક્ષ્યાંક
મંત્રીએ કહ્યું કે આગામી દિવસોમાં દેશભરમાં હરિયાળી વધારવા માટે એક મોટું પગલું ભરવામાં આવશે. 17 સપ્ટેમ્બરથી 2 ઓક્ટોબર દરમિયાન 75 કરોડ છોડ વાવવાનું લક્ષ્ય રાખવામાં આવ્યું છે.
પર્યાવરણ સચિવ તન્મય કુમારે કાર્યક્રમમાં જણાવ્યું હતું કે NCAP (રાષ્ટ્રીય સ્વચ્છ હવા કાર્યક્રમ) હેઠળ સમાવિષ્ટ 130 શહેરોમાંથી 64 શહેરોએ 2017-18 ની તુલનામાં PM10 સ્તરમાં 20% કે તેથી વધુ ઘટાડો હાંસલ કર્યો છે. તે જ સમયે, 25 શહેરોએ 40% કે તેથી વધુ ઘટાડો નોંધાવ્યો છે.
