નવી દિલ્હી: ભારત એશિયાઈ શક્તિ તરીકે ઝડપથી પોતાનું સ્થાન મજબૂત કરી રહ્યું છે. ખાસ કરીને ઓપરેશન સિંદૂરમાં પાકિસ્તાનને હરાવ્યા પછી ભારતની છબી મજબૂત થઈ છે. લશ્કરી ક્ષેત્ર હોય કે આર્થિક, રાજદ્વારી કે સાંસ્કૃતિક, એવું કોઈ ક્ષેત્ર નથી જેમાં ભારતે પ્રગતિનો ધ્વજ લહેરાવ્યો ન હોય.
આ આધાર પર, ઓસ્ટ્રેલિયાના પ્રતિષ્ઠિત થિંક ટેન્ક ‘લોવી ઇન્સ્ટિટ્યૂટ’ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ‘એશિયા પાવર ઇન્ડેક્સ 2025’ માં ભારતને એશિયામાં ત્રીજા ક્રમની સૌથી મોટી શક્તિ તરીકે સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. ખાસ વાત એ છે કે ભારતે આ રેન્કિંગમાં જાપાન, રશિયા, ઓસ્ટ્રેલિયા અને દક્ષિણ કોરિયા જેવા મોટા દેશોને પાછળ છોડી દીધા છે.
આ યાદીમાં એશિયા ન હોવા છતાં, આ ક્ષેત્રમાં તેના વર્ચસ્વને કારણે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પ્રથમ ક્રમે છે, જ્યારે ચીન બીજા ક્રમે છે. આ ભારતના વધતા પ્રભાવને દર્શાવે છે. આ યાદી 27 એશિયન દેશોના પ્રદર્શન પર આધારિત છે. રિપોર્ટ અનુસાર, ભારત તેના સાથી દેશો કરતા નોંધપાત્ર રીતે આગળ હોવાનું જણાય છે, પરંતુ ચીન સાથે હજુ પણ નોંધપાત્ર અંતર છે.
2025 માં, ભારતે પ્રથમ વખત તે સીમા પાર કરી, જેને સૂચકાંકમાં “મુખ્ય શક્તિ” સ્થિતિ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવી છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ 81.7 ના સ્કોર સાથે નિર્વિવાદ નેતા રહ્યું છે. ચીન 73.7 ના સ્કોર સાથે બીજા સ્થાને છે, જે તેના પ્રભાવમાં એક ટકાનો વધારો દર્શાવે છે.
ભારત 40 પોઈન્ટ સાથે ત્રીજા ક્રમે છે અને તેનો કુલ પ્રભાવ બે ટકા વધ્યો છે. આ પ્રગતિ કોવિડ-19 પછી ભારતના ઝડપી આર્થિક સુધારા અને વધતા ભૂરાજકીય પ્રભાવને આભારી છે. “2025ના સંસ્કરણમાં ભારતની આર્થિક અને લશ્કરી ક્ષમતાઓમાં સુધારો થયો છે,” અહેવાલમાં જણાવાયું છે.
તેની અર્થવ્યવસ્થા મજબૂત રીતે વિકસી છે, અને આંતરરાષ્ટ્રીય જોડાણ, ટેકનોલોજી અને વ્યૂહાત્મક સુસંગતતામાં પણ સાધારણ વધારો થયો છે. ભારતની લશ્કરી ક્ષમતાઓમાં પણ સતત સુધારો થયો છે. 2019 પછી પહેલીવાર રશિયાનો અન્ય દેશો સાથે પ્રભાવ વધ્યો છે. આ ઉત્તર કોરિયા અને ચીન સાથેની તેની સંરક્ષણ અને આર્થિક ભાગીદારીને કારણે હોવાનું માનવામાં આવે છે.
જાપાનની સ્થિતિ પ્રમાણમાં સ્થિર રહી, જ્યારે દક્ષિણપૂર્વ એશિયાઈ દેશોમાં પણ થોડો સુધારો નોંધાયો. રિપોર્ટ અનુસાર, ચીનની વધતી શક્તિ વચ્ચે ઓસ્ટ્રેલિયા માટે લાંબા ગાળાનો પ્રભાવ જાળવી રાખવો પડકારજનક બની રહ્યો છે, જ્યારે ચીન અને અમેરિકા વચ્ચેનું અંતર થોડું ઓછું થયું છે.
